چیستی و اقسام مرگ از منظر عطار

Authors

  • محبوبه جباره ناصرو دانشگاه قم
Abstract:

چیستی و اقسام مرگ از منظر عطار    چکیده                       مرگ از جمله رویدادهای رازآلود بشر از آغاز آفرینش بوده است. از آن­جا که بشر همیشه خود را با این پدیده مواجه ­دیده و از آن گریزان و ترسان بوده، دغدغه­ای همیشگی برای شناختن و شناساندن آن داشته است. بررسی اندیشه­ی مرگ از دیدگاه عطار، عارف توانمند قرن ششم هجری، توجه به این دغدغه­ی مشترک بشری است. مرور و تأمل بر کاربردهای واژه­ی مرگ و مترادف­های آن در آثار عطار، نشان می­دهد که عطار به مرگ، بینشی چند جانبه دارد و هرگز در پی محدود کردن آن به معنایی خاص برنیامده؛ بلکه به فراخور موقعیت، هربار به یکی از معانی و جوانب آن پرداخته است؛ از این رو با توسعه­ در معنای مرگ، دو نوع مرگ را مطرح می­کند: مرگ طبیعی و مرگ ارادی (عارفانه­ی عاشقانه). برجسته­ترین معنایی که عطار در آثار خویش برای مرگ آورده است، معنای اخیر است که در مقابل آن علاوه بر جسم و جان، بهشت نیز رنگ می­بازد و حجاب راه به حساب می­آید. از سوی دیگر، وی مرگ را امری همگانی و یک­سان برای تمام موجودات عالم هستی می­داند و همین به رخ کشیدن حادثه­ای است که همواره بر آدمی فاتح و غالب است و مانند سدّی عظیم و حادثه­ای گریزناپذیر در برابر خواسته­های بی­پایان آدمی رخ می­نماید. از این رو بشر نه تنها نمی­تواند هیچ تدبیری در مواجهه با آن بیندیشد؛ بلکه حتی هیچ علم و آگاهی نیز در این باره ندارد و تنها راه درمان این درد، تسلیم و خموشی است. از طرف دیگر؛ دنیا کاروان­سرایی است که بشر مدتی محدود در آن زندگی می­کند و سپس آن را در اختیار دیگران قرار می­دهد. پس بشر باید بیدار بماند و آماده­ی شنیدن آوای درای کاروان باشد. واژه­های کلیدی:‌ مرگ،‌ عطار، عارف، ناپایداری، دنیا، زندگی، آخرت. 3/2/93

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

چیستی و اقسام مرگ در آثار آگوستین قدیس

مرگ یکی از ناگشوده­ترین رازهایی است که انسان با آن روبه‌روست؛ بنابراین همواره جزء دغدغه­های دانشمندان بزرگ و آموزه­های اصلی ادیان الهی بوده است. آگوستین از بزرگانی است که دربارۀ مرگ و چیستی آن اندیشیده و سخن گفته است. در تعریف آگوستین از مرگ با یک تعریف معین روبه‌رو نیستیم. وی فیلسوفی افلاطونی است؛ بنابراین مرگ را جدایی نفس از بدن می­داند؛ ولی در جایگاه یک متکلم، مرگ را نتیجۀ گناه و دوری از خدا...

full text

چیستی و اقسام مرگ در آثار آگوستین قدیس

مرگ یکی از ناگشوده­ترین رازهایی است که انسان با آن روبه روست؛ بنابراین همواره جزء دغدغه­های دانشمندان بزرگ و آموزه­های اصلی ادیان الهی بوده است. آگوستین از بزرگانی است که دربارۀ مرگ و چیستی آن اندیشیده و سخن گفته است. در تعریف آگوستین از مرگ با یک تعریف معین روبه رو نیستیم. وی فیلسوفی افلاطونی است؛ بنابراین مرگ را جدایی نفس از بدن می­داند؛ ولی در جایگاه یک متکلم، مرگ را نتیجۀ گناه و دوری از خدا...

full text

تحلیلی بر مفهوم نسبی‌گرایی معرفتی (چیستی، اقسام و محل نزاع)

  با وجود تأثیرات عمیق نسبی‌گرایی معرفتی در زمینه‌های مختلف نظری و عملی و اختلاف‌نظرهای فراوان دربارة اعتبار آن، به تبیین حدود و ثغور این مفهوم و نیز اقسام آن و محل نزاع دقیق در این زمینه، به اندازة کافی توجه نشده است. با تحلیل مفهوم نسبیت، می‌توان نشان داد نسبی‌بودن به معنای وابستگی یک «موضوع» به یک «محور» است؛ چنان‌که تغییرات «عناصر» آن محور موجب تعیین و تعیّن «ارزش»های موضوع می‏گردند. موضوع ...

full text

ترس از مرگ در آثار عطار

ترس از مرگ دلایل گوناگونی دارد؛ زیرا مرگ امری مجهول است که هیچ کس نه آن را شناخته و نه تجربه کرده است. مرگ تنها چیزی است که انسان‌ها را با هم برابر و یکسان می­کند و برای هیچ کسی استثنا قائل نمی­شود. انسان‌ها از مرگ می‌ترسند؛ زیرا به جهان آخرت اعتقاد دارند و در آنجا باید نتیجة اعمالشان را ببینند. چون انسان‌ها زندگی جاوید را با دنیای زودگذر معامله کرده‌اند و در آنجا توشه­ای ندارند، ناگزیر از مرگ ...

full text

تبیین مفهوم لذت و اقسام آن از منظر غزالی

غزالی لذت را به ادراک ملایم تعریف کرده و برای آن اقسام مختلفی بیان می‌کند که عبارتند از: لذت حسی و قلبی، لذت حسی و غیر حسی، لذت ظاهری و باطنی، لذت حسی و عقلی، لذت عقلی و بدنی. او چگونگی تکوین و تکامل لذات در انسان را ضمن پنج مرحله تبیین می‌کند و پنج عاملِ تفاوت از ناحیه قوه مدرکه، تفاوت از ناحیه ادراکات، تفاوت در معانی مدرَکه، تخالف نوعی و تخالف از حیث قوت و ضعف را به‌عنوان ملاک‌های تمایز لذات بی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  39- 66

publication date 2014-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023